W Linuksie ka�demu programowi, kt�ry zosta� uruchomiony, przyporz�dkowany jest jeden lub wi�cej proces�w. W systemie tym ka�dy z proces�w jest rozr�niany poprzez PID, b�d�cym jego liczbowym identyfikatorem.
1. Przegl�danie proces�w.
ps [opcja]
Standardowym poleceniem pokazuj�cym pracuj�ce procesy uruchamiane przez u�ytkownika, jest polecenie:
$ ps
Wynik dzia�ania:
| PID | TTY | TIME | CMD |
| 5052 | pts/0 | 00:00:01 | bash |
| 5589 | pts/0 | 00:00:00 | ps |
Aby wy�wietli� w�asne procesy nale�y u�y� polecenia:
$ ps -ux
Aby wy�wietli� procesy u�ytkownika xxx, u�yj:
$ ps -U xxx
Je�eli chcesz wypisa� wszystkie egzemplarze danego programu, wpisz:
$ ps -C program
Je�eli chcesz zobaczy� procesy z pe�n� informacj� o wierszu polecenia, wpisz:
$ ps -efww
Polecenie ps ma tak wiele opcji, �e nie spos�b ich wszystkich wymieni� . Po wi�cej informacji zajrzyj do manuala.
w [nazwa u�ytkownika]
Do wy�wietlania proces�w ka�dej pow�oki u�ytkownika s�u�y polecenie:
$ w
Wynik dzia�ania:
02:31:17 up 1:16, 2 users, load average: 0,00, 0,00, 0,00
| USER | TTY | FROM | LOGIN@ | IDLE | JCPU | PCPU | WHAT |
| user | tty7 | :0 | 01:15 | 1:16 | 40.48s | 0.44s | x-session-manage |
| user | pts/0 | :0.0 | 01:18 | 0.0s | 0.28s | 0.02s | w |
W g�rnym wierszu podawane s� informacje o aktualnym czasie, czasie pracy systemu, liczny zalogowanych u�ytkownik�w, �rednie obci��enie systemu z ostatnich: 1, 5 i 15 minut. Informacj� t� mo�na tak�e uzyska� za pomoc� polecenia
uptime.
W poszczeg�lnych kolumnach mo�na uzyska� informacje o terminalu u�ytkownika, komputerze lub wy�wietlaczu X logowania u�ytkownika, momencie samego logowania, czasie bezczynno�ci, miarach u�ycia procesora, o aktualnym procesie .
Opcja:
-h nie wypisze pierwszego wiersza nag��wkowego
-f nie wypisze kolumny FROM
-s nie wypisze kolumn u�ycia procesora
top [opcje]
Do interaktywnego monitorowania proces�w, kt�re zajmuj� najwi�ksz� liczb� zasob�w, s�u�y polecenie:
$ top
Wynik dzia�ania:
0top - 03:16:06 up 2.01, 2 users, load average: 0.00, 0.00, 0.00
Tasks: 97 total, 2 runnink, 95 sleeping, 0 stopped, 0 zombie
Cpu(s): 0.0%us, 0.3%sy, 0.0%ni, 99.3%id, 0.0%wa, 0.0%hi, 0.3%si, 0.0%st
Mem: 1293416k total, 537564k used, 755852k free, 65704k buffers
Swap: 1951856k total, 0k used, 1951856k free, 301052k cached
| PID | USER | PR | NI | VIRT | RES | SHR | S | %CPU | %MEM | TIME+ | COMMAND |
| 5755 | user | 20 | 0 | 2416 | 3160 | 884 | R | 0.7 | 0.1 | 0:08:48 | gnome-terminal |
Program ten na bie��co od�wie�a zawarto�� ekranu, aktualnymi danymi.
Pr�dko�� od�wie�ania mo�emy zmienia� klawiszem
s (podajemy nowy interwa� czasu). Mo�emy tak�e ukrywa� procesy bezczynne, klawisz
i lub zabija� procesy, klawiszem
k. Aby wy�wietli� wszystkie mo�liwe opcje, u�yj klawisza
h. Aby wyj�� naci�nij
q.
2. Kontrola proces�w.
Zabijanie proces�w.
kill [opcje]
Do wysy�ania sygna��w do pow�oki s�u�y polecenie kill. Dzi�ki niemu mo�na przerwa� dzia�anie procesu, zako�czy� jego dzia�anie, przerwa� go, u�pi�. Manipulowa� procesami mog� jego w�a�ciciel oraz superu�ytkownik. Zabicie procesu o danym numerze PID wygl�da nast�puj�co:
$ kill 12345
Je�eli polecenie nie zadzia�a, gdy� proces przechwytuj�c sygna�, nie przetworzy go, wpisz:
$ kill -KILL 12345
Domy�lnie wysy�any jest sygna� TERM, ko�cz�cy proces. Mo�na tak�e wysy�a� inne sygna�y korzystaj�c z opcji
-s sygna�.
Uruchamianie procesu z danym priorytetem.
nice [-priorytet] wiersz_polecenia
Uruchamiaj�c program mo�na zmieni� jego priorytet dzia�ania. Aby dowiedzie� si� z jakim priorytetem s� uruchamiane domy�lnie programy wpisz:
$ nice
Im ni�szy numer, tym wy�szy priorytet. Uruchamiaj�c program mo�na podawa� priorytety od -20 do 19.
Aby uruchomi� przyk�adowo polecenie sort (sortuj�cego plik) z priorytetem 2 wpisz:
$nice -2 sort nazwa_pliku
Zmiana priorytetu dzia�aj�cego procesu.
renice priorytet [opcje] PID
Je�eli chcesz zmieni� priorytet dzia�aj�cego procesu o PID=1234, mo�esz u�y� do tego celu polecenia:
$ renice +3 -p 1234
U�ytkownik mo�e tylko zmniejsza� priorytet swojego procesu. Zwi�ksza� mo�e superu�ytkownik.
Je�eli chcesz zmieni� priorytet proces�w, kt�rych w�a�cicielem jest dany u�ytkownik, u�yj polecenia z opcj�
-u nazwa_u�ytkownika
